Wydawca treści Wydawca treści

Historia Nadleśnictwa Skierniewice

Nadleśnictwo Skierniewice powstało pod koniec I wojny światowej. Najstarszy dostępny dokument, w którym wymienia się Nadleśnictwo Skierniewice pochodzi z lipca 1919 roku.

Nadleśnictwo Skierniewice zostało utworzone pod koniec I wojny światowej, na bazie lasów księstwa Łowickiego o powierzchni ok 9 001 ha i obejmowało leśnictwa: Łyszkowice, Zwierzyniec, Strzelna, Ruda i Puszcza Mariańska. W lipcu 1919 r. Nadleśnictwo Skierniewice zostało przejęte przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego, jako Lasy Doświadczalne Wydziały Leśnego. W tym czasie powstał w Skierniewicach również instytut badawczy ogrodnictwa związany z SGGW. W 1921 r. z zarządu SHHW wyłączono leśnictwa: Łyszkowice, Ruda i Puszcza Mariańska o powierzchni ok 7 040 ha i przekazano do Zarządu Okręgowego Dóbr Państwowych. Leśnictwa Strzelna i Zwierzyniec o powierzchni około 1960 ha pozostały w zarządzie SGGW. W 1927r. leśnictwoe Zwierzyniec powróciło do Nadleśnictwa Skierniewice. WG dostępnej mapy z 1928 r. w skład nadleśnictwa wchodziły następujące uroczyska: Lipce, Pszczonów, Bażantarnia, Zwierzyniec, Pamiętna, Mokra, Ruda, Sapy i Rydwan. W latach 1926-1928 wybudowano drewniany budynek, który do roku 2023 pełnił funkcję biura nadleśnictwa. W trakcie II Wojny Światowej leśnictwa Psszczonów i Lipce oraz ur. Bażantarnia wchodziły w skład nadleśnictwa Rogów, a ur. Sapy i Rydwan - Nadleśnictwa Łwoicz. 

 

Po zakończeniu działań wojennych Nadleśnictwo Skierniewice kontynuuje działalność w zmienionych granicach. Do dotychczasowych lasów włączono lasy z majątku Nieborów, natomiast leśnictwo Ruda włączono do nowopowstałego Nadleśnictwa Radziwiłłów. W 1947 r. przekazano leśnictwo Lipce (964 ha) do SGGW (LZD Rogów). W 1970 r. Nadleśnictwo zajmowało 6480 ha i składało się z 6 leśnictw: Nieborów, Łasieczniki, Kaczew, Grabina, Pszczonów i Zwierzyniec. Od 1973 roku nadleśnictwo znacznie się zwiększyło poprzez włączenia Nadleśnictwa Radziwiłłów i dwóch leśnictw z Nadleśnictwa Skuły (Sokule i Guzów). Z przejętych lasów utworzono obręb Radziwiłłów. Kolejne znaczne zmiany nastąpiły w 1979 r. Włączono wtedy z Nadleśnictwa Łąck leśnictwa Młodzieszyn i Teresin (2414 ha) a przekazano z obrębu Radziwiłłów leśnictwo Chojnata i ur. Korabiewice (1760 ha) do Nadleśnictwa Grojec. Po tych zmianach Nadleśnictwo Skierniewice składało się z 3 obrębów: Skierniewice, Sochaczew i Radziwiłłów i obejmowało powierzchnię 17 330 ha. Do końca 1991 roku powierzchnia nadleśnictwa zwiększyła się do 18 282 ha. Zgodnie z zarządzeniem nr 51/91 Dyrektora Okręgowego Zarządu z dnia 17 grudnia 1991 r. Nadleśnictwo Skierniewice oddało do nowotworzonego Nadleśnictwa Radziwiłłów obręby: Radziwiłłów (o powierzchni 7003 ha) oraz Sochaczew
(o powierzchni 2482 ha). Od 1 stycznia 1992 Nadleśnictwo Skierniewice składało się z dwóch obrębów: Skierniewice (o powierzchni 8211 ha) oraz nowo przejętego z Nadleśnictwa Spała obrębu Rawa Mazowiecka (o powierzchni 4692 ha). W wyniku zmian w stanie posiadania w latach obowiązywania Planu Urządzania Lasu III rewizji na lata 1993-2002 Nadleśnictwo Skierniewice zwiększyło swoją powierzchnię o 733,81 ha z czego najbardziej znaczące były w 1995 r. przejęcie gruntów z likwidowanej Jednostki Wojskowej nr 2501 o powierzchni 334 ha we wsi Raducz.

 

W tym samym roku w wyniku korekty granic zasięgu administracyjnego pomiędzy Regionalnymi Dyrekcjami Lasów Państwowych w Łodzi i Radomiu z Nadleśnictwa Grójec przyłączono do Nadleśnictwa Skierniewice uroczysko Białogórne o powierzchni 121 ha. W tych samych latach z powierzchni nadleśnictwa ubyło ok 57,46 ha gruntów z czego najbardziej znaczące było protokolarne przekazanie w roku 1996 do Nadleśnictwa Radziwiłłów 42,42 ha celem uregulowania granicy pomiędzy nadleśnictwami. W latach 2003-2012 w trakcie trwania IV rewizji Nadleśnictwo Skierniewice przejęło protokolarnie ok 74,22 ha gruntów rolnych i leśnych od Wojewody Łódzkiego z zasobu byłych Państwowych Funduszów Ziemi. Dodatkowo należy nadmienić, że w latach obowiązywania IV rewizji powierzchnia Nadleśnictwa zmalała o ok 40,55 ha z czego 32,69 ha przekazano pod budowę infrastruktury drogowej (specustawy). W granicach administracyjnych Nadleśnictwa Skierniewice realizowano 2 duże inwestycje drogowe: Autostradę A2 pod którą przekazano grunty o powierzchni 20,79 ha, oraz przebudowa DK nr 8  powierzchnia przekazana to ok 10,84 ha. W latach 2013-2022 w trakcie trwania V rewizji powierzchnia Nadleśnictwa Skierniewice zwiększyła się o 85,86 ha w roku 2013 przejęło protokolarnie od Wojewody Łódzkiego grunty
o powierzchni 45,82 ha po Państwowych Funduszach Ziemi. Dodatkowo w latach 2021-2022 Nadleśnictwo kilkukrotnie skorzystało z prawa pierwokupu (art. 37a ustawy o lasach ) w jego wyniku zakupiono grunty o powierzchni 27,4875 ha. do znaczących ubytków w powierzchni zarządzanej przez Nadleśnictwo należy wskazać przebudowę DW 705 Skierniewice – Bolimów pod którą przekazano grunty o powierzchni 4,40 ha.

   Interesującym obiektem jest Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy "Zwierzyniec Królewski", na terenie którego zlokalizowane jest biuro nadleśnictwa.

 

Brama wjazdowa do Zwierzyńca. Widok od strony Skierniewic. Lata 30 XX wieku.

 

Stan lasów po zakończeniu II wojny światowej był bardzo zły. Lasy państwowe jak i prywatne były silnie przerąbane i postrzelane. Lasy, które wchodzą w skład obecnego Nadleśnictwa Skierniewice to w większości pozostałości dawnych puszcz: Bolimowskiej i Korabiewskiej (Mariańskiej). Łączyły się one kiedyś ze sobą oraz z puszczami: Jaktorowską i Kampinoską.Pierwsze plany urządzenia lasów skupiały się głownie na uporządkowaniu lasów, odnowieniu płazowin, halizn oraz zrębów sanitarnych. Dominował głownie zrębowy sposób zagospodarowania. Z biegiem czasu coraz częściej stosowano rębnie częściowe i gniazdowe.

 

Teren ten jest jednym z największych skupisk drzew pomnikowych w środkowej Polsce. Wg inwentaryzacji z 1992 r. stwierdzono 430 drzew pomnikowych należących do 12 gatunków.